NAZiANS - KÖYÜ
ViransehirKöyü yeni isimi Örensehir Köyü'nün tarihi M.Ö. ki yıllara dayanmaktadır. M.Ö. XIII y.y. da Kayseri "Güzel Atlar Ülkesi" anlamına gelen KAPADOKYA'nın başkentidir. Roma döneminde eski Pers krallarından III. Ariarates zamanındahalen kültürünün yaşatıldığı Kapadokya İncesu'yu da içine almaktadır.
ViRANSEHiR KÖYÜ
O dönemdeki ismi SADOGORA olan İncesu ve NAZİANS diye adlandırılan Viranşehir Köyü, Kapadokya'nın önemli yerleşim birimlerindendir. Derebağda ve Viranşehirde bu yerleşim izlerini taşıyan kiliseler ve sapaller (küçük kiliseler) şekil ve motifleriyle günümüze kadar ulaşmıştır. Kırklar İni, kayadan oyma bir çok in, kaya mezarları yaşayan örneklerdir. Bu tarihi yerlerdeki motifler Ürgüp ve Göreme dekilere göre daha basit ve ilkeldir. Bu da İncesu'daki medeniyetin Kapadokya bölgesinden eski olduğunun delilidir. Nitekim bir müze görevlisinin 1993 de yaptığı araştırmada Kırklar İni içerisindeki kilisede bazı motiflere ve bu in ile Tenten İnleri üzerindeki taş oyma mezarlar üzerinde aşağıdaki şekillere benzer iki haç işaretine rastlanmıstir.
Viranşehir Köyü
Bugünki Viransehir Köyü ve çevresini içerisine alan Karataş Nahiyesinde meskun olan cemaatler şunlardır:
1.) Tacirli Cemaati : Çublu yörüklerinden olup Sakal tutan, Tepecik ve Viranşehir Köyü mezralaında meskun idiler.
2.)Şar ve Halid Bahadır Cemaati : Viranşehir Köyü mezrasında meskundur.
3.)Silopi Cemaati : Viranşehir Köyü kışlağında meskun olan cemaattir.
Tacirli / Tecirli Oymağı: Çublu Yörüklerinden olan Tecirli obası Karataş nahiyesindeki (İncesu) Sakaltutan, Viranşehir ve Tepecik mezralarında meskundu. 1543 tarihinde 194 hane olarak ( 1 hane de şehirde) Viranşehir’de ve Derecik mezraında oturdukları anlaşılıyor. Bu obanın Talas’ın Sakaltutan köyünde ve İncesu’nun Örenşehir köyünde yerleştikleri anlaşılıyor. Dulkadirli Türkmenlerinden olan Tecirli obası 1522’de 10 nefer olarak Sakaltutan
Selvi Oymağı: Kayseri sancağı Yörüklerinden olan oymak, 1484 yılında Viranşehir’de 15 hane nüfusa sahipti. Develi yöresinde Şeyhli adıyla bilinen oymağın Kayseri sancağı, Develi ve Zamantı yöresinde olduğu görülüyor.1584 yılında Karataş Yörükleri arasında (İncesu) görülen oymak, Hisartepe’de 118 hane idi. Dulkadirli beylerinden Selvi Bey (Sülü Bey)’in (1386-1398) adını taşıyan oymağın Selvi Bey’le bağlantısı kesindir. Malatya naibi Mintas’la büyük bir savaşa tutuşan Selvi Bey, yenilince Develi Kalesine çekildi ve buradan hareketle Kayseri’de savaşlar verdi.
Silopi Oymağı:Karataş Yörüklerinden olan oymak Karataş’a bağlı Viranşehri (bugün Örenşehir köyü) kışlağında meskundu. 1500 yılında 45 hane nüfusları vardı.
Sar Oymağı: Eğer bir eksik yazım varsa bu oymağın adı Sar(ı) Oymağı da olabilir. Karataş (İncesu) oymakları arasında gösterilmiştir. 1520 yılında Sar ve Halil Bahadır adıyla geçen oymak Viranşehir’de 55 hane olarak gösterilmiştir. : Karataşlı (İncesu)Yörüklerindedir 1518 yılında.
Sülülü (Sülü ve Cüllahlar/ Celahir) Oymağı: Karataşlı (İncesu)Yörüklerindedir. 1518 yılından sonra Süli ve Cüllahlar adını almışlardır. 1584 tarihinde Viranşehir köyünde 25 hane, Aygır Ağıl köyünde 12 hane, şehirde ise 1 hane olarak kayıtlıdırlar. Çöplü Yörüklerinden olan bir başka Sülü oymağı ise yine İncesu yöresinde 1584 yılında Hisardere köyünde 91 hane, şehirde ise 2 hane nüfusa sahiptir.
| Viranşehir Roma Mezarı » İncesu ilçemizde |
|
| İncesu İlçesine bağlı Viranşehir Köyü hudutları içerisinde ve köyü yolu üzerindedir. Roma çağından kalma mabet şeklinde bir mezardır. Tamamen kesme yonu taşlardan meydana getirilen bu yapı harap durumdadır. |
Kazaya 10 km uzaktadır. Bu köy de 60 hane kadardır. Dar bir derenin iki yamacına dere boyunca iskân etmişlerdir. Derenin baş tarafından kayalar arasından çıkan bir su köyün içinden akar. İçme suları da bu sudandır. Geçim kaynakları hasır dokumacılığı ve çiftçiliktir. Davarları da vardır ama asıl geçimleri çiftçilik olup diğerleri yan kaynaktır. Köyün çok eski bir yerleşim merkezi olduğu bellidir. Birçok harabe vardır. Bu harabelere izafeten Viranşehir adı verilmiştir. Hatta köyün önünde bir tepe üzerinde çok eski bir bina olup türbeye benzer, türbe değildir. Selçuklu yapısı olup bir sanat eseridir. Kara sazın çoraklarında çorak tuzu diye bir tuz biter. Bu tuzu toplamak yasaktır. Halk tuzunu buradan temin ederse tekel idaresinin sattığı tuzun satışı düşer diye yasaklanmıştır. Bir kilo tekel kaya tuzu 50 paradır. Kolay değil 50 para bulup kaya tuzu almak, işte halkın bir kısmı ve tuza köyü yakın olan köylüler tuzlarını bu sazdan temin ederdi. Tekel idaresi buna mani olmak için yazın kolcular tutar beklettirirdi. Yakalanmayanlar 40-50 kilo tuz temin eder, yakalananın eşeği, heybesi, çuvalı alınır. Tekel haraç mezat satardı. Yukarda bahsi geçen binada işte bu tuz kolcuları sazı gözetlerdi. Onun için tuz kulesi denmektedir.
Sonraları köy dere içinden düzlüğe çıkarılmış, camisi mektebi yeniden yapılmıştır. Çalışkan halkı vardır. Erkekler sazdan hasır otu biçip istif ederler. Kadınları ise bunlarla gayet güzel hasır dokurlar. İncesu ve köylerinde evlerin tabanı toprak olduğu için her ev evinin mutlaka evvela hasırla donatmak zorundadır. Diğer çul çuval, kilim varsa halıyı bunun üzerine sererler. Bir hasır en çok 20 kuruşa satılır –ki çok büyük bir paradır-. 20 kuruşa 16 kilo kaya tuzu alınır, 16 kutu kibrit alınır; büyüklüğü bundandır.
CiNKUR,UN TARiHi
Türkiye`nin ilk ve tek çinko, kursun üretim tesisi olarak 1968 yilinda Kayseri`nin Incesu Örensehir Köyü,ne kurulan Çinko-Kursun-Metal Sanayisi 1500 iscisiyle hizmete acilmistir.
1 Haziran 1996 yılında Özellestirme Idaresi tarafından İranlı isadamlarının kurduğu Kayseri Maden Metal Ticaret AS`ye 14 milyon dolara satılan fabrika, 26 Kasim 1999`da çeşitli kuruluslara olan 70 milyon dolar tutarındaki borcunu ödeyemediği için üretimini durdurmuştu. İncesu Icra Dairesi tarafından dün 14. kez satışa çıkarılan Çinkur, 4 trilyon 605 milyar liraya İpek Mobilya AS`ye satıldı. Ipek Mobilya Yönetim Kurulu Baskanı Saffet Aslan, çok eski teknoloji ürünü oldugu için fabrikada çinko veya kursun üretmeyi düsünmediklerini açıkladı. Aslan, fabrikanın bulundugu arazi üzerinde yeni yatırımlar yapacaklarını ve mobilya üreteceklerini söyledi.
KÖYÜMÜZÜN GECİM KAYNAKLARI
Köyümüzde yogunlukla Halk Fabrikalarda ve Sanayi Alanlarında çalışmaktadır. Ama Yazın Halkımız Bag ve Bahçe İşleriyle ugraşmaktadır.
Bag Ürünleri = Başta Yaprak olmak üzere Dirmit Üzümü, Parmak Üzümü, Çavuş Üzümü ve Asmalık Üzümler yetiştirilmektedir. Köyümüzün PEKMEZİ de meşhurdur.
Sebzeler = Kısaca Kayserinin Adanası diyebiliriz. Domates, Biber, Patlıcan, Fasulye, Kuru Fasulye, Kabak vs.
Meyveler = Genellikle Kaysı ve Elma yetiştirilmektedir. Ama Kiraz, Vişne, Armut ve Şeftali Ağaçlarıda mevcuttur.
Köyde Bag ve Bahce isleri baslamistir.RABBiM herkese bereketli bir yil gecirmeyi nasip etsin.Islerinde de kolayliklar versin.
|
